Rewolucja w prawie spadkowym: Brak opieki nad rodzicami może wpłynąć na dziedziczenie majątku

Kres 2023 roku przyniósł istotne modyfikacje w polskim systemie prawa spadkowego. Najbardziej uwagę zwraca poszerzenie kryteriów, które mogą skutkować pozbawieniem spadkobiercy prawa do dziedziczenia. Wśród tych zmian, szczególnie interesujące wydaje się pytanie: czy nieudzielanie opieki rodzicom może wpływać na możliwość odzyskania ich majątku po śmierci?

15 listopada 2023 roku przepisy prawa spadkowego uległy rewizji. Podstawowym celem tej zmiany było zapewnienie, że osoby, które nie wykazywały odpowiedniej troski o swojego spadkodawcę, nie będą mogły bezkarnie przejąć jego majątku. Zmiana ta miała na celu ograniczenie sytuacji, gdzie spadek trafia do osób, które nie wykazały należytej troski o spadkodawcę.

Intencją zmienionych przepisów kodeksu cywilnego była poprawa i przyśpieszenie procedury dziedziczenia. Zmienione prawo wprowadza szersze kryteria, które mogą prowadzić do uznania spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia. Warto podkreślić, że takie decyzje są zawsze podejmowane na podstawie postępowania sądowego.

Przed wprowadzeniem najnowszych zmian w prawie spadkowym, kodeks cywilny określał trzy sytuacje, które mogły skutkować pozbawieniem prawa do dziedziczenia majątku. Te sytuacje to: świadome popełnienie poważnego przestępstwa przeciwko spadkodawcy; manipulowanie spadkodawcą za pomocą oszustwa lub groźby, w celu skłonienia go do sporządzenia lub zmiany testamentu lub uniemożliwienie mu tych czynności; celowe ukrywanie, niszczenie lub podrabianie testamentu spadkodawcy lub korzystanie z fałszywego dokumentu przez osoby trzecie.

Do tych przesłanek dodano dwie nowe kwalifikujące do pozbawienia prawa do dziedziczenia: uporczywe unikanie wykonania obowiązku alimentacyjnego wobec spadkobiercy, wynikającego z wyroku sądu, ugody sądowej lub umowy oraz uporczywe unikanie wypełnienia obowiązku opieki nad spadkodawcą, wynikającego z prawa rodzicielskiego, obowiązków opiekuńczych, funkcji rodzica zastępczego, obowiązków małżeńskich czy obowiązku szacunku i wsparcia pomiędzy rodzicami a dziećmi.

Sąd, rozpatrując sprawę o prawo do dziedziczenia, będzie brał pod uwagę stopień zaangażowania w opiekę nad spadkodawcą. Powyższe przepisy będą miały zastosowanie w sytuacji, gdy osoba starsza nie mogła liczyć na wsparcie ze strony rodziny, mimo że taka pomoc była możliwa.