Wskazówki naukowców: Jak rozmawiać z osobami poważnie chorymi, aby uniknąć zaszkodzenia ich stanowi psychicznemu

Komunikacja z osobami cierpiącymi na poważne choroby jest niewątpliwie wyzwaniem. Wielu ludzi, zarówno bliskich pacjenta, jak i pracowników służby zdrowia, często nie wie jakich słów używać. Powtarzanie typowych fraz niekoniecznie przynosi oczekiwane rezultaty. W odpowiedzi na te trudności, grupa naukowców podjęła się analizy problemu i opracowała zestawienie słów i wyrażeń, których zalecają unikać podczas rozmowy z osobą poważnie chora.

Okres diagnozy, choroby i leczenia to niezwykle skomplikowany czas dla pacjentów i ich rodzin. Całe życie nagle staje na głowie, wprowadzając chaos i niepewność.

Szczerość ma ogromne znaczenie. Trzeba pamiętać, że pomimo choroby, pacjent jest wciąż tą samą osobą – inteligentną i empatyczną. Dla niego istotna jest bliskość, troskliwość i szczerość. Z reguły jest świadomy swojej sytuacji zdrowotnej. Badania pokazują, że pacjenci często nie lubią standardowego pytania: „jak się czujesz?”.

Pacjenci z poważnymi schorzeniami są również często drażliwi na fałszywe pociechy i nieprawdziwe zapewnienia typu: „będzie dobrze”, „na pewno to przezwyciężysz”, „walcz, nie poddawaj się!”.

Lekarzom zaleca się prowadzenie szczerego dialogu z pacjentem. Powinni omówić z nim wszystkie szczegóły leczenia, w tym czas i rodzaj terapii oraz ustalić realistyczne oczekiwania pacjenta. Jedno niewłaściwie dobrane słowo może przestraszyć lub pozbawić sił pacjenta zmagającego się z poważną chorobą.

Dr Leonard Berry, profesor marketingu z Texas A&M University, cytowany przez „Poradnik zdrowia”, tłumaczy: „Ciężka choroba to nie tylko cierpienie fizyczne, ale także emocjonalne. Zachowanie lekarza, zarówno w komunikacji werbalnej jak i niewerbalnej, może pogłębić lub złagodzić emocjonalny dyskomfort pacjenta. Pacjenci ciężko chorzy i ich rodziny z naturalnych przyczyn są przestraszeni. Przykładają wielką wagę do każdego słowa wypowiedzianego przez lekarza”.

Na liście zwrotów do unikania w rozmowie z ciężko chorym znajdują się m.in.: „Nie możemy już nic więcej zrobić; Już się nie poprawi; Wszystko będzie w porządku; Walcz; Musimy wygrać tę bitwę; Nie rozumiem, dlaczego tak długo czekałeś/aś z pójściem do lekarza; Co robili/myśleli twoi inni lekarze?”.