Szczepienie przeciwko krztuścowi – czy jest bezpieczne podczas ciąży?

Krztusiec to choroba bakteryjna, najczęściej atakująca drogi oddechowe, ale w przypadku powikłań może dotykać także innych części ciała. Wywołuje go pałeczka Bordetella pertussis, której wydzielina toksyny prowadzi do martwicy komórek nabłonka dróg oddechowych. Skutkiem tego jest zaburzenie procesu wydzielania śluzu, co prowadzi do napadowego kaszlu – głównego objawu krztuśca. Jak można zapobiegać tej chorobie? Czy bezpieczne jest szczepienie przeciwko krztuścowi podczas ciąży? Czy konieczne jest powtarzanie szczepionki przeciwko krztuścowi?

Choroba krztusiec jest spowodowana pałeczkami Bordetella pertussis. Te bakterie są zdolne do produkcji toksyny, która prowadzi do martwicy komórek nabłonka dróg oddechowych, a wynikiem tego jest zaburzenie wydzielania śluzu i stymulacja odruchu kaszlowego, co prowadzi do typowych objawów krztuśca.

Zakażenie krztuścem następuje poprzez drogę kropelkową, na przykład poprzez inhalowanie rozpylonej wydzieliny z dróg oddechowych osoby chorej. Ludzie są jedynym rezerwuarem pałeczki krztuśca, a źródłem zakażenia jest chory, nawet jeśli wcześniej był zaszczepiony.

Ostatnio w Polsce odnotowano wzrost przypadków krztuśca. W 2017 roku odnotowano 3 034 przypadki tej choroby, podczas gdy w 2018 i 2019 zgłoszono odpowiednio 1548 i 1626 przypadków.

Okres inkubacji krztuśca zwykle trwa od 7 do 14 dni. Pierwszym etapem choroby jest okres nieżytowy, który trwa około 1-2 tygodnie i objawia się jak grypa. Następnie rozwija się faza napadowego kaszlu, która może trwać nawet do sześciu tygodni.

Intensywne napady kaszlu są bardzo męczące i charakteryzują się „zanoszeniem się”, kończącym się głębokim wdechem i krtaniowym świstem, które przypomina „pianie”. Kaszel często towarzyszy wykrztuszanie lepkiej wydzieliny. Silne napady mogą prowadzić do obrzęku powiek i twarzy oraz poszerzenia naczyń krwionośnych w spojówkach i ich zaczerwienienia.

Kaszlu krztuścowego u dorosłych często nie można rozpoznać, ponieważ nie ma typowego „zanoszenia się”, które towarzyszy takiemu kaszlowi u dzieci. Po fazie napadowego kaszlu następuje faza rekonwalescencji, która trwa około 3-4 miesiące.