Chroniczne zmęczenie a poważna choroba – jak rozpoznać i radzić sobie z tym stanem?
W dzisiejszych czasach, ze względu na szybkie tempo życia, zmęczenie jest stanem często doświadczanym przez wiele osób. W pewnych sytuacjach może jednak osiągnąć poziom intensywności tak duży, że poważnie przeszkadza w codziennym funkcjonowaniu, zdając się dominować nad życiem człowieka. Jeśli taka ekstremalna forma wyczerpania utrzymuje się dłużej niż sześć miesięcy i nie ulega poprawie pomimo odpoczynku, to oznaka, że możemy cierpieć na chroniczne zmęczenie. Jak więc poradzić sobie z tym stanem?
Według nauki medycznej, syndrom chronicznego zmęczenia (CFS) jest poważną chorobą układową, ale rzeczywistość pokazuje, że dotyka ona tylko mały procent populacji. Badania wskazują, że liczba osób cierpiących na CFS wynosi od 0,2 do 2,8% populacji światowej. Dlatego dla własnego zdrowia i bezpieczeństwa nie powinniśmy samodzielnie diagnozować u siebie tego zespołu – tylko lekarz jest kompetentny do przeprowadzenia odpowiednich testów.
Ważnym jest, że chroniczne zmęczenie jest raczej symptomem niż samodzielną chorobą. Mówimy o stanie wyczerpania, które nie zanika mimo upływu pół roku i jest definiowane jako brak energii do życia.
Rozpoznanie zespołu przewlekłego zmęczenia może być trudne, gdyż jego objawy mogą różnić się u różnych osób, a tradycyjne symptomy często pokrywają się z innymi dolegliwościami, w tym również grypą. Objawy CFS nie ograniczają się jednak tylko do wyczerpania fizycznego i psychicznego, które nasila się po jakiejkolwiek aktywności.
Osoby cierpiące na CFS często skarżą się na ogólne osłabienie, bóle stawów i mięśni, wrażliwość węzłów chłonnych, a nawet lekko podwyższoną temperaturę. Mogą występować problemy z koncentracją uwagi, prowadzące do bólów głowy, nadwrażliwości na światło czy zaburzeń równowagi przy zmianie pozycji. Pacjenci zauważają także problemy z pamięcią, wahania nastroju z tendencją do depresji oraz problemy ze snem.
Zespół przewlekłego zmęczenia posiada wiele symptomów, które są podobne do objawów depresji, która także objawia się wyczerpaniem i trudnościami w realizacji nawet prostych zadań mentalnych lub fizycznych. Naukowcy podejrzewają, że w wielu przypadkach diagnoza może być stawiana błędnie. Dodatkowo, depresja może być jednym z objawów lub konsekwencji CFS.
Właściwe rozpoznanie może ułatwić fakt, że depresja często zaczyna się od poczucia smutku i bezwartościowości, a dolegliwości żołądkowe i senność są jej częstymi objawami. Z kolei CFS wpływa raczej na aparat ruchowy i zdolność do logicznego myślenia, a stany depresyjne są wtórnym problemem.
Warto zaznaczyć, że chroniczne zmęczenie, które nie spełnia kryteriów CFS, może być związane z wieloma innymi chorobami. Jak już wspomniano, jest to raczej jeden z objawów tych chorób, często wynikający z ich przewlekłego charakteru. Niestety, każdy człowiek, który przez dłuższy czas cierpi na problemy zdrowotne może odczuwać apatię, zmęczenie i zniechęcenie. Stąd też wiele chorób psychicznych jest ściśle powiązanych z dolegliwościami fizycznymi.